تجاوز جنسی؛ قوانین، مجازات ها و توصیه ها

تجاوز جنسی چیست؟

تجاوز جنسی به معنی انجام نزدیکی جنسی بدون رضایت طرف مقابل است. آزارهای جنسی کمتر از نزدیکی جنسی به صورت های کلامی، دیداری و فیزیکی اتفاق می افتند که این آزارها نیز مجازات های قانونی را در پی خواهند داشت. در این مقاله به شدیدترین نوع آن که همان تجاوز جنسی یا انجام نزدیکی جنسی کامل بدون رضایت طرف مقابل است می پردازیم. در ابتدای مقاله از اقدامات لازم پس از تجاوز جنسی، نحوه مراجعه به مراجع قانونی، درمان پس از تجاوز جنسی و التیام آسیب های جسمی و روحی و مجازات مجرم خواهیم گفت و در ادامه به علل تجاوز جنسی و پیش گیری از تجاوز جنسی از دیدگاه صاحب نظران خواهیم پرداخت.

پس از تجاوز جنسی به کجا مراجعه شود؟

اولین اقدام شخصی که مورد تجاوز قرار می گیرد، مراجعه به دادسرای محل وقوع جرم است تا در 24 الی 48 ساعت اولیه و حداکثر تا ۷۲ساعت بعد از تجاوز سریعاً به پزشکی قانونی ارجاع داده شود. در صورتی که اطلاعی از دادسرا ندارد با مراجعه به کلانتری محل سکونت خود می تواند راهنمایی بخواهد. زمان در اثبات تجاوز جنسی دارای اهمیت است و در صورت عدم رسیدگی سریع شخص باید بخواهد که هرچه سریع تر به پزشکی قانونی ارجاع شود. همراهی وکیل نیز از همان ابتدا کمک بسیاری به او خواهد کرد. اگر شخص در 72 ساعت اول مراجعه نکرد باز هم نباید از پیگیری نا امید شود. ممکن است آثاری از تجاوز جنسی باقی مانده باشد که در اثبات تجاوز و شناسایی متجاوز کمک کند. اما توصیه این است که برای از بین نرفتن آثار جرم هرچه سریع تر مراجعه شود. شخص مورد تجاوز در صورتی که تصمیم بر مجازات متجاوز داشته باشد راه طولانی و پر پیچ و خمی را در پیش خواهد داشت و حضور وکیل و روانشناس در کنار او ضروری می باشد. در هرحال توصیه این است که شخص اولویت را بر سلامتی جسمی و روانی خود بگذارد.

برای التیام دردها و جلوگیری از بیماری های عفونی جنسی و بارداری و همچنین از بین نرفتن آثار جرم شخص باید هرچه سریع تر به همراه خانواده یا دوستان و یا به تنهایی به دادسرا مراجعه کند تا به پزشکی قانونی ارجاع داده شود. بدن خود را تمیز نکند و لباس های خود را عوض نکند. اگر مجازات مجرم را می خواهد اشیا در محل حادثه را نیز جا به جا نکند. از پزشکی قانونی بخواهد آثار تجاوز در محل را جمع آوری کند. اقداماتی از قبیل نمونه بزاق دهان، نمونه خون، نمونه ادرار، آزمایش DNA، بررسی ناحیه تناسلی، نمونه مو از ناحیه شرمگاهی و … توسط پزشکی قانونی انجام خواهد شد. اگر دسترسی به آن مکان ممکن نبود و آثاری از جرم وجود داشت (مو، ترشحات مجرم و …) به همراه خود ببرد. این آثار در شناسایی مجرم به وسیله پزشکی قانونی کمک خواهد کرد. اضطراب، ترس و دیگر فشارهای روانی نیز با معاینات کارشناسان پزشکی قابل تشخیص خواهد بود که با درج این موارد در معاینات و در اختیار قرار دادن این اطلاعات به بازپرس در اثبات جرم کمک بیشتری خواهد شد.

مجازات تجاوز جنسی چیست؟

مجازات تجاوز جنسی اعدام است. در صورتی که زن باکره باشد مرتکب علاوه بر مجازات مقرر به پرداخت ارش ‌البکاره و مهرالمثل نیز محکوم می‌شود و در صورتی که باکره نباشد، فقط به مجازات و پرداخت مهر المثل محکوم می‌گردد.

درمان پس از تجاوز جنسی

از دیدگاه صاحب نظران، شخصی که مورد تجاوز قرار گرفته است نه گناهکار است و نه دلیلی برای ترس و خجالت وجود دارد. هرچند جامعه از نظر فرهنگی مشکلاتی دارد اما شخص نباید نگران طرز تفکر دیگران باشد. او فقط آسیب دیده است که نیاز به حمایت دارد.

التیام آسیب های جسمی و روحی

از دیدگاه صاحب نظران، شخص در اطلاع دادن به خانواده یا دوستان با توجه به شناخت و دید حمایتی و سرزنشی نسبت به خود و خودشان که از آن ها سراغ دارد کاملا آزاد است و اگر احساس می کند از طرف آن ها حمایت می شود و احتیاج به حمایتشان دارد می تواند اطلاع دهد. اما اگر احساس می کند آن ها توان حمایت کردن را ندارند و اوضاع برای او سخت تر می شود می تواند اطلاع ندهد. اما توصیه این است که برای سلامت جسمی خود هرچه سریع تر به پزشک و برای التیام آسیب های روحی نیز به مشاور و روانشناس مراجعه کند. شخص می تواند از رسانه ای شدن و عمومی شدن موضوع تجاوز جنسی جلوگیری کند و اجازه ندهد موضوع تجاوز رسانه ای شود. همچنین در مراحل پیگیری که انجام خواهد داد اگر از سوی هر یک از افراد جامعه و یا اعضای هر کدام از مراجع و مراکز قانونی مورد توهین و بی احترامی قرار گرفت، می تواند پیگیری های قانونی را انجام دهد.

علل تجاوز جنسی از دیدگاه صاحب نظران

تجاوز جنسی همانند قتل و دیگر آسیب ها نوعی خشونت است و این خشونت ریشه در مسائل گوناگونی دارد. از جمله عواملی که به عنوان ریشه تجاوز برشمرده شده است عبارتند از: مستی، دشمنی، انحراف جنسی، گرفتن حق السکوت، تاثیرعوامل زیستی بدون آموزش اخلاق، برخی محدودیت ها و غیره. بیان تمام علل تجاوز جنسی دشوار است زیرا مشکلات روانی متعددی هستند که ریشه در نیازها، کمبودها و عدم آگاهی های گوناگونی دارند که در نهایت به تجاوز منجر می شوند (درصدی از افراد در قشر مرفه نیز عمل جنسی و تجاوز برایشان به نوعی رقابت و تفریح تبدیل شده است). بنابراین علل روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و خانوادگی گوناگونی وجود دارند که در نهایت به تجاوز جنسی منجر می شوند.

کشورهای توسعه یافته نیز آمار تجاوز بالایی دارند اما این آمار در کشورهای توسعه نیافته بیش تر است که می تواند ریشه در همان توسعه نیافتگی و سطح پایین سلامت روانی افراد جامعه داشته باشد.

متجاوزین و قربانیان

برخلاف این تصور که بیش تر متجاوزین جنسی بزهکاران، رانندگان تاکسی های شخصی، کارگران ساختمانی و به طور کلی افراد در محیط بیرون هستند، درصد بالایی از این افراد را خانواده، آشنایان و دوستان شخص تشکیل می دهند که تعداد زیادی از اشخاصی که مورد تجاوز قرار می گیرند به دلیل مشکلات فرهنگی از قبیل ترس از آبرو و تهدید به قتل و پخش کردن فیلم و عکس سکوت می کنند.

 قربانیان این خشونت را بیش تر زنان تشکیل می دهند. کودکان و مردان دیگر قربانیان این خشونت هستند.

توصیه های صاحب نظران برای پیش گیری از تجاوز جنسی

پیش گیری های اولیه

پوشش مناسب

میل به زیبایی و دیده شدن به گونه های مختلفی وجود دارند که عده زیادی آن را در پوشش بازتر می بینند اما بهتر است فرهنگ، موقعیت (مکان های خلوت…) و اطرافیان را نیز سنجید. یکی از مهم ترین علل تجاوز تحریک جنسی افراد بیمار در اثر پوشش نامناسب است.

استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و تاکسی های آرم دار

 تا حد امکان باید از وسایل حمل و نقل عمومی و تاکسی های آرم دار و سرویس تاکسی آنلاین و تاکسی بی سیم ها (در مواردی که در مکان های خلوت تری حضور دارد و یا ساعاتی از شب گذشته باشد) استفاده شود. در صورتی که شخص مجبور به استفاده از تاکسی های شخصی شود قبل از سوار شدن پلاک را بردارد و دیگر نکات ایمنی را رعایت کند (هدفون در گوش خود نگذارد، شیشه ماشین را پایین بکشد، حواس خود را به راننده و دیگر مسافرها و مسیر جمع کند).

حتی اگر در تاکسی های آرم دار و تاکسی بی سیم ها و سرویس تاکسی آنلاین نیز نشسته باشد تمام نکات ایمنی را رعایت کند و در صورتی که مورد مشکوکی دید بخواهد اتومبیل را نگه دارد و پیاده شود.

کلاس دفاع شخصی

همانطور که شخص خانه خود را در برابر آتش سوزی و اتومبیل خود را در برابر تصادف و خطرات احتمالی بیمه می کند، بهتر است برای ارزشی که نسبت به جسم و روح قائل هست در یک کلاس دفاع شخصی ثبت نام کند و مهارت های دفاع کردن در موقعیت های خطر را بیاموزد.

مهارت های گفتاری

در رابطه با تجاوز جنسی مطالعه داشته باشد و یا به روانشناس مراجعه کند و مهارت های گفتاری با این نوع افراد را در جهت دور کردن ذهنشان از تجاوز آموزش ببیند.

رفت و آمد نکردن در شب و مکان های خلوت و دورافتاده

تا حد امکان کارهای خود را در روز انجام دهد و در شب و مخصوصا در مکان های خلوت رفت و آمد نکند.

در صورتی که مجبور به رفت و آمد در شب و مکان های خلوت شد حتما بخواهد که خانواده یا دوستان او را همراهی کنند.

وسیله های همراه

همیشه وسیله هایی مانند سوت و اسپری هایی که منع قانونی برای حمل آن ها وجود ندارد را همراه خود داشته باشد.

ملاقات های دوستانه و مصاحبه کاری

برای ملاقات های دوستانه همیشه به مکان های که عموم‌ مردم رفت و آمد دارند برود. هرگز پیشنهاد رفتن به مکان های خلوت و دورافتاده، ماشین و خانه را حتی با چاشنی احساسات و تعارف و…. نپذیرد. برای مصاحبه کاری حتما تحقیقات لازم را انجام دهد و بخواهد که یک نفر نیز او را همراهی کند و در بیرون منتظر او بماند.

 مهمانی های شبانه با دوستان قابل اعتماد

برای رفتن به مهمانی با دوستان قابل اعتماد برود و حتما از فضای مهمانی و افراد حاضر در مهمانی اطلاع پیدا کند و از خوردن نوشیدنی های الکلی نیز خودداری کند. اعضای خانواده و یا دوستان را نیز از حضور خود در مهمانی مطلع کند. برای برگشت از مهمانی با فردی که نمیشناسد همراه نشود.

مکان های تفریحی

سعی کند چه با خانواده و چه با دوستان به مکان های بکر، دورافتاده و ناشناخته نرود. اگر هم می رود مجهز باشد و تعداد زیاد باشد.

رفت و آمد در محله و احتیاط در خانه

شخص در هنگام راه رفتن سریع و محکم و با اعتماد به نفس باشد. در صورت تعقیب از جانب شخص یا خودرویی به نزدیک ترین فروشگاه یا مکان امن برود. اگر خانه او در موقعیت امنی نیست پنجره ها را ببندد و در را همیشه قفل کند. در را به روی هیچ شخصی بدون هماهنگی قبلی باز نکند (حتی اگر خود را مامورین آب و برق و گاز و از موسسات خیریه معرفی کنند یا با همسایه کار داشته باشند و یا با هر روش دیگری…)

راه های ارتباطی (موبایل …)

شخص همیشه به هنگام بیرون رفتن از خانه شارژ گوشی خود را چک کند و هدفون را در هر دو گوش خود نگذارد و از اطراف آگاه باشد.

تعارف خوراکی و نوشیدنی از افراد ناشناس و غیرقابل اعتماد

شخص در هر مکانی که هست هرگز از دست افرادی که نمی شناسد و یا به آن ها اعتماد ندارد خوراکی و نوشیدنی نگیرد و نوشیدنی خود را نیز رها نکند.

حفظ اطلاعات شخصی

اطلاعات شخصی خود را در دنیای مجازی در معرض دید عموم نگذارد. این اطلاعات باعث دسترسی آسان تر به او می شود.

رفت و آمد با ماشین شخصی

هرگز به دلیل احساسات افرادی را سوار نکند. در هنگام رانندگی همیشه درهای ماشین را قفل کند. اگر ماشین او خراب شد با نیروهای کمکی و خانواده و دوستان تماس بگیرد و از افراد غریبه هرگز کمک نخواهد و کمک آن ها را نیز نپذیرد و در ماشین بنشیند و درهای ماشین را قفل کند تا به کمک او بیایند. ماشین را در مکان های خلوت و تاریک پارک نکند.

پیش گیری در موقعیت تجاوز

فرار

اگر شخص در هر فضایی نگاه و رفتار خاصی را احساس می کند و یا برخورد غیرمنتظره ای میبیند به احساس خود اعتماد کند و منتظر نماند و اگر با سنجش موقعیت می بیند که راه برای او باز است فرار کند. دقت کند اگر منتظر بماند و دست روی دست بگذارد راه های نجات او کم می شود.

داستان ساختن

اگر موقعیت به شکلی است که راه برای فرار شخص نیست و آن فرد نیز مستقیماً حرکتی در جهت تجاوز انجام نداده اما حالات غیرعادی او را احساس می کند داستانی را سرهم کند (موردی بوده که خانمی به دیدار آقایی رفته و سوار ماشین او شده بود و احساس کرده بود که نیت شومی دارد و تلفنش را در گوشش گرفته بود که خواهرش زنگ زده و پدرش تصادف کرده و به این شکل خودش را نجات داده بود).

تماس و پیام به اطرافیان

اگر شخص خود را در موقعیت خطر میبیند سریعا به اطرافیان مکان و موقعیت خود را اطلاع دهد.

نترسیدن

ممکن است راه های نجات برای او باز باشد اما به دلیل ترس خود را به راحتی در اختیار متجاوز قرار دهد. شخص نباید شجاعت خود را از دست بدهد.

داد و فریاد و دفاع

اگر تمامی راه ها بسته بود بیان کند که نمی خواهد این کار را انجام دهد و بلند فریاد بزند و با هر وسیله در دسترس از خود دفاع کند.

دقت داشته باشید که برشمردن تمام علل، موارد پیشگیری و مراقبت در موقعیت تجاوز آسان نیست و به این دلیل که تجاوز ریشه های روانی گوناگون و ناشناخته ای دارد، ممکن است در موقعیت ها و شرایط غیرقابل پیش بینی نیز اتفاق بیفتد.

اگر درباره « تجاوز جنسی » یا هر مسأله حقوقی دیگری نیاز به مشاوره حقوقی رایگان یا درخواست وکیل دارید به صفحه اول دادراه مراجعه نمایید.