خرید چک‌ وعده‌دار به مبلغی کمتر از مبلغ مندرج در چک

خرید چک‌ وعده‌دار به مبلغی کمتر از مبلغ مندرج در چک

درتاریخ : 1392/08/19 به شماره : 9209970220401110

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 4 دادگاه تجدید نظر استان تهران صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: ربا، تنزیل چک، چک وعده‌دار

چکیده رای

خرید چک‌ وعده‌دار به مبلغی کمتر از مبلغ مندرج در چک (تنزیل چک) مصداق ربا نیست.

رای بدوی

در خصوص اتهام آقایان ح. و م.ی. دایر بر دریافت ربا و آقای م.م. دایر بر پرداخت ربا، توجهاً به اینکه ادله شرعیه در جهت احراز ربوی بودن معاملات ایشان توسط مدعی ارائه نگردید و نظر کارشناس نیز حکایت از صرفاً دریافت اضافه است و هیچ تأثیری در ماهیت دعوی یا تغییر و انقلاب در قاعده فقهی “البینه علی المدعی و الیمین علی من انکر” نمی‌تواند ایجاد نماید خاصه اینکه با در نظر داشتن قاعده “نافی را نفی کافیست” و اصل برائت و اصل صحت معاملات سوق مؤمنین و لزوم تحصیل دلیل برای خروج بعض از معاملات از دایره حلیـت و مشروعیت مستنداً به اصل 37 قانون اساسی و ماده 177 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری رأی بر برائت ایشان صادر می‌نماید. رأی صادره حضوری بوده و ظرف مهلت بیست روز از تاریخ ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران است.
رئیس شعبه 1019 دادگاه عمومی جزایی تهران ـ راسخ

 

رای دادگاه تجدید نظر

آقای الف.ب. به وکالت از آقای م.م. نسبت به دادنامه 900413 مورخ 29/4/90 صادره از شعبه 1019 دادگاه عمومی جزایی تهران از حیث صدور حکم بر برائت آقایان م. و ح.ی. از اتهام دریافت ربا تجدیدنظرخواهی نموده‌اند و اعلام کرده‌اند برابر نظریه کارشناس رسمی دادگستری شاکی مبلغ 537000/799/6 ریال به تجدیدنظرخواندگان پرداخت کرده و تجدیدنظرخواندگان مبلغ 000/767/040/3 ریال مازاد بر اصل دریافت کرده‌اند و وجوه رد و بدل شده مربوط به داد و ستد تجاری نبوده بلکه پول در قبال پول بوده است و تجدیدنظرخوانده با رد اظهارات تجدیدنظرخواه در اخذ وجه به عنوان ربا در طول رسیدگی به پرونده امر ضمن اعتراض به میزان دریافتی اعلام شده از سوی تجدیدنظرخواه مدعی شده است از بابت مراودات مالی وجوهاتی دریافت شده است که با توجه به اینکه آقای د.ی. در صفحه 469 پرونده اعلام کرده است آقای ی. طی مبادله چکهای وعده‌دار و بروز مبالغی به صورت کسر وجه دریافت کرده‌اند لکن میزان و کیفیت آن را اعلام نکرده‌اند و آقای ر.ع. شاهد دیگر در پرونده هم بدین منوال در صفحه 471 و آقای الف.م. در صفحه 474 نیز همین امر را اعلام کرده‌اند و آقای ح.ع. در صفحه 473 اعلام کرده‌اند دو طرف با همدیگر مراودات مالی داشته‌اند و آقای م.ش. نیز در صفحه 472 اشاره به داد و ستد فی‌مابین طرفین دعوی دارند و بقیه شهود هم بدین منوال شهادت داده‌اند و برخی اعلام کرده‌اند بر اساس مبادلات مالی و برخی اعلام کرده‌اند با دادن چک وعده‌‌دار و اخذ چک روز با کسر مبلغ کار میکرده‌اند و با عنایت به توضیحات طرفین دعوی به شرح منعکس در صورتجلسات دادرسی‌های انجام یافته در این محکمه و اینکه در صفحه 102 پرونده اعلام نموده‌اند مبالغ پرداخته شده به صورت چک بوده است و در صفحه 104 پرونده هم اعلام گردیده (در مرحله تجدیدنظر) مبالغ پرداختی به تدریج و همه پرداختی‌ها به صورت چک بوده است و در جلسه دادرسی مورخ 22/7/92 نیز اعلام کرده‌اند چک‌های موجـوده را میدادنـد و در ازای آن وجـه یـا چـک دریـافـت میگردیده است و با توجه به این‌که آقای ب. وکیل تجدیدنظرخواه اعلام کرده است که بهره پرداختی بر مبنای نرخ 6% بوده است لکن کارشناس منتخب محکمه تجدیدنظر به شرح منعکس در صفحه 163 این امر را (دریافت وجه یا بهره ثابت 6%) رد کرده و اعلام داشته مراودات طرفین دعوی بر مبنای چک‌های مأخوذه و دریـافتی بـوده است و بـا توجه به این‌که شهود تعرفه شده در محکمه تجدیدنظر هم اعلام کرده‌اند آقای م. چک‌های وعده‌دار مشتری‌ها را و چک‌های خود را میدادند و با کسر مقداری از وجوهات مندرج در چک‌ها وجه نقد میگرفتند و با عنایت به اینکه چک فی‌نفسه مالیت ندارد و در واقع در چنین مواردی وجه مندرج در آن که معرف میزان اعتبار آن است مورد معامله واقع می‌شود و در عرف بازار به تنزیل چک این امر اشتهار دارد و تنزیل چک یا سفته‌های حقیقی موجوده که طبق عرف صورت می‌گیرد برابر فتاوی مشهور فقها ربا تلقی نمی‌شود و از طرف دیگر در پرونده مدعی شده‌اند پول در قبال پول داده شده است که این امر هم با ادعای تجدیدنظرخواهان و وکلای وی و اظهارات شهود در مراحل بعدی علی‌الخصوص در جلسات متشکله در محکمه تجدیدنظر در تعارض است. از طرف دیگر آقای م. هم برابر دادنامه قطعی به شماره معترض‌عنه در خصوص پرداخت ربا به‌جهت فقد ادله شرعی و قانونی مبری شناخته شده‌اند. لذا تجدیدنظرخواهی را مستند به ادله لازمه کافیه بر قابلیت نقض دادنامه مارالذکر ندانسته و با رد آن دادنامه تجدیدنظرخواسته را به استناد بند الف از ماده 257 از قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری تأیید کرده و اعلام می‌دارد. رأی صادره قطعی است.
رئیس شعبه 4 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
 جوادی ـ سعادت‌زاده

 

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.