آيين‌نامه اجرايی قانون بيمه عمر و حوادث پرسنل و بازنشستگان و وظیفه بگیران نيروهای مسلح، وزارت دفاع و پشتيبانی نيروهای مسلح و سازمان های تابعه يا وابسته به آنها مصوب 1379
فصل اول -كليات و تعاريف
ماده 1 – در اين آيين‌نامه اصطلاحات زير در معانی مشروح مربوط به كار می روند:
الف – قانون : قانون بيمه عمر و حوادث پرسنل نيروهای مسلح، وزارت دفاع و پشتيبانی نيروهای مسلح و سازمانهای تابعه يا وابسته به آنها مصوب 1376.
ب – قانون ارتش : قانون ارتش جمهوری اسلامی ايران مصوب 1366.
پ – قانون سپاه : قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 1370.
ت – قانون نيروی انتظامی : قانون مقررات استخدامی نيروی انتظامی جمهوری اسلامی ايران مصوب 1374.
ث – ستاد كل : ستاد كل نيروهای مسلح جمهوری اسلامی ايران.
ج – وزارت : وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح.
چ – سازمانهاي تابع و وابسته : سازمانهاي تابع و وابسته به نيروهاي مسلح و وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح .
ح- صندوق بيمه: صندوق بيمه عمر و حوادث.
خ – پرسنل : كادر ثابت، پيماني، رسمي و وظيفه شاغل در نيروهاي مسلح .
د ـ ارتش : ارتش جمهوري اسلامي ايران.
ذ ـ سپاه: سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران.
ر ـ ناجا : نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران.
ز ـ صندوقهاي بيمه در نيروهاي مسلح: صندوق بيمه مشمولان قانون ارتش، صندوق بيمه مشمولان قانون سپاه، صندوق بيمه مشمولان قانون نيروي‌انتظامي كه به ترتيب در سازمانهاي بازنشستگي ارتش، سپاه و ناجا تشكيل مي‌شوند.
ماده 2 ـ وزارت و ستاد كل داراي صندوق جداگانه نيستند و پرسنل آنها حسب مورد تحت پوشش صندوق بيمه ارتش جمهوري اسلامي ايران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران و نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران قرار خواهند گرفت.
فصل دوم – درآمدها و منابع
ماده 3 – درآمد صندوقهاي سه گانه به شرح زير است :
الف ـ دو درصد(2%) حقوق و مزاياي شغل پرسنل سهم دولت؛
ب ـ يك در صد (1%) حقوق و مزاياي شغل سهم پرسنل؛
پ ـ موجودي حساب صندوقهاي قبلي بيمه كه به صندوقهاي موضوع اين آيين‌نامه حسب مورد منتقل گردند؛
ت ـ وجوه حاصل شده از قراردادهاي موضوع مواد (3) و (5) قانون؛
ث ـ وجوه حاصل شده از اعتبارات واگذاري در زمان جنگ و بحران موضوع ماده (4) قانون؛
ج ـ وجوه حاصل شده از انواع سپرده اعم از كوتاه مدت و بلند مدت نزد بانكها؛
چ ـ ساير كمكها و عوايدي كه به موجب قوانين و مقررات مربوط پيش بيني مي‌شود و صندوق اجازه دريافت آن را داشته باشد.
تبصره – دستگاههايي كه خارج از نيروهاي مسلح از خدمات پرسنل استفاده و حقوق آنان را پرداخت نمايند، موظفند هر ماهه حق بيمه سهم پرسنل را محاسبه و به حساب صندوق مربوط واريز نمايند.
فصل سوم – هزينه‌ها
ماده 4 – ميزان سرمايه قابل پرداخت به وراث پرسنل بيمه شده به شرح زير است:
الف – در صورتي كه بيمه شدگان به شهادت برسند، معادل (6) برابر وجوهي كه به عنوان سهم دولت و سهم فرد در مدت (30) سال خدمت همان درجه اي كه شهيد شده اند، بايد به صندوق بيمه داده مي‌شد، به وراث آنان پرداخت مي‌شود.
ب – در صورتي كه بيمه شدگان به علل قيود خدمتي فوت نمايند، معادل (5) برابر وجوهي كه به عنوان سهم دولت و سهم فرد در مدت (30) سال خدمت همان درجه اي كه فوت شده اند، بايد به صندوق بيمه داده مي‌شد، به وراث قانوني ذي نفع آنان پرداخت مي‌شود.
پ – در صورتي كه بيمه شدگان به هر دليل فوت نمايند، معادل (4) برابر وجوهي كه به عنوان سهم دولت و سهم فرد در مدت (30) سال خدمت همان درجه اي كه فوت شده اند، بايد به صندوق بيمه داده مي‌شد، به وراث قانوني يا ذي نفع آنان پرداخت مي‌شود.
تبصره 1 – صندوقهاي بيمه مي‌توانند از محل حق بيمه دريافتي از پرسنل اقدام به انعقاد قرارداد بيمه عمر و حوادث با ساير شركتهاي بيمه نمايند. سرمايه قابل پرداخت به وراث يا ذي نفع پس از كسر حق بيمه مذكور بر اساس بندهاي (الف)، (ب) و (پ) اين ماده است .
تبصره 2 – پرسنل وظيفه و بسيجيان ويژه به ميزان حقوق افسران و درجه داران هم درجه خود از مزاياي صندوق استفاده مي‌نمايند.
ماده 5 – در صورت نقص عضو يا از كار افتادگي كلي و جزئي، به مشمولان اين آيين‌نامه و قانون – جانباز يا معلول حين خدمت – به شرح زير غرامت پرداخت مي‌شود:
الف – نابينايي كامل از دو چشم : (100%)
ب – قطع يا از كارافتادگي دائم دو دست، حداقل از مچ : (100%)
پ – قطع يا از كارافتادگي دائم دو پا، حداقل از مچ : (100%)
ت – قطع يا از كارافتادگي دائم يك دست و يك پا، حداقل از مچ : (100%)
ث – سرطانهاي ناشي از خدمت، اختلالات رواني و ضايعه‌هاي مغزي و نخاعي غير قابل علاج ناشي از حادثه به نحوي كه طبق نظر پزشك متخصص موجب محروميت از كار و اشتغال گردد : (100%)
ج – قطع يا از كارافتادگي دست از بازو : (80%)
چ – قطع يا از كارافتادگي دست از ساعد : (70%)
ح – قطع يا از كارافتادگي دست از مچ : (60%)
خ – قطع يا از كارافتادگي كامل انگشتان هر دست :
– شصت:(36%)
بند اول شصت:(24%)
– سبابه: (25%)
– بند اول سبابه:(12%)
– بند دوم سبابه:(8%)
– هر يك از دو انگشت ميانه: (15%)
– انگشت كوچك:(10%)
در هر حال حداكثر تعهد صندوق بابت مجموع نقص عضو انگشتان هر دست از (50%) مبلغ بيمه شده تجاوز نخواهد كرد.
د – قطع يا از كار افتادگي يك ران از مفصل : (85%)
ذ – قطع يا از كارافتادگي يك ساق پا : (80%)
ر – قطع يا از كارافتادگي مچ پا : (50%)
ز – قطع يا از كارافتادگي انگشتان هر پا :
– شصت پا : (20%)
– هر يك از انگشتان پا : (5%)
ژ – نابينا شدن چشم : (50%)
در صورتي كه بيمه شده قبل از حادثه از بينايي كامل يك چشم محروم بوده باشد، درجه نقص عضو نابينا شدن چشم ديگر، (70%) خواهد بود.
س – از دست دادن شنوايي يك گوش : (25%)
در صورتي كه بيمه شده قبل از حادثه از شنوايي كامل يك گوش محروم بوده باشد، درجه نقص عضو ناشنوا شدن گوش ديگر، ( 45%) خواهد بود.
ش – از دست دادن لاله گوش : (10%)
غرامت نقص عضو ساير اعضاي سر و صورت از (25% ) مبلغ بيمه شده تجاوز نخواهد كرد.
ص – از دست دادن حس بويايي :(5%)
ض – از دست دادن حس چشايي :(5%)
ط – قطع يا ازكارافتادگي زبان :(30%)
ظ – از كار افتادگي حنجره :(30%)
ع – مجموعه غرامت دندانها حداكثر:(5%)
غ – تخليه كامل يكي از اندامهاي داخلي بدن : (80%)
ف – تخليه يا قطع قسمتي از احشاي داخلي: (50%)
ق – ضايعه پوستي بالاي شصت در صد: (100%)
ك – ضايعه پوستي بين سي درصد تا شصت درصد: (50%)
گ – ضايعه پوستي بين ده درصد تا سي درصد: (25%)
ل – عوارض و ناراحتيهاي اسكلتي و ستون فقرات، ده درصد تا پنجاه درصد، حسب نظر كميسيون پزشكي
تبصره 1 – درجه نقص عضو و از كارافتادگي اعضايي از بدن كه در بندهاي (الف) تا (ل) پيش بيني نشده است به وسيله كميسيون عالي پزشكي ارتش، سپاه و ناجا حسب مورد تعيين مي‌شود.
تبصره 2 – در صورتي كه حادثه واحد منجر به نقص عضو يا از كارافتادگي چند عضو شخص بيمه شده شود، درجه نقص عضو يا از كارافتادگي معادل حاصل جمع نقص و از كارافتادگي آن اعضا خواهد بود، ولي غرامتي كه به اين ترتيب پرداخت مي‌شود، هيچگاه از صد درصد (100%) مبلغ غرامت تجاوز نخواهد كرد.
تبصره 3 – هرگاه بيمه شده قبل از شروع بيمه نسبت به عضوي از بدن دچار نقص عضو يا از كارافتادگي دائم باشد، صندوق در مورد عضو از كارافتاده تعهدي ندارد، ولي نسبت به اعضاي سالم بدن با توجه به درصد نقص عضو موضوع اين ماده متعهد خواهد بود.
تبصره 4 – چنانچه بيمه شده قبل از شروع بيمه در مورد عضو يا اعضايي از بدن داراي درصدي از نقص عضو يا ازكارافتادگي باشد، صندوق نسبت به مابه التفاوت نقص عضو آن اعضا متعهد خواهدبود.
تبصره 5 – در صورتي كه بيمه شده در نتيجه حادثه مشمول بيمه، تمام يا قسمتي از غرامت نقص عضو خود را دريافت كرده باشد، تعهد بيمه گر براي غرامت فوت و همچنين مابه التفاوت غرامت نقص عضو يا آنچه قبلاً پرداخت شده است، تا پايان مدت بيمه به اعتبار خود باقي خواهد بود.
تبصره 6 – در صورتي كه بيمه شده به علت حادثه اي كه قبلاً بابت آن غرامت نقص عضو و يا از كارافتادگي دائم دريافت كرده است، ظرف يك سال از تاريخ حادثه فوت شود، غرامت فوت وي پس از كسر مبلغ پرداختي بابت نقص عضو و يا از كارافتادگي دائم به ذي نفع پرداخت مي‌شود.
تبصره 7 – مبلغ غرامت از كارافتادگي و نقص عضو هر يك از حالتهاي جانبازي، معلول حين خدمت و معلول عادي به ترتيب به نسبت درصد آن از غرامت بيمه شهيد، متوفاي حين خدمت و متوفاي عادي است.
ماده 6 – تشخيص شهادت و فوت به سبب انجام وظيفه و جانبازي و معلول حين انجام وظيفه، حسب مورد به عهده مراجع پيش بيني شده در قوانين ارتش، سپاه و نيروي انتظامي مي‌باشد.
ماده 7 – آن دسته از مشمولان اين آيين‌نامه كه بيمار صعب العلاج تشخيص داده شوند، با هزينه صندوق بيمه مربوط مداوا خواهند شد و در صورتي كه طبق نظر شوراي عالي پزشكي اعزام به خارج، نياز به مداوا در خارج از كشور داشته باشند، براي معالجه با هزينه صندوق بيمه مربوط به خارج از كشور اعزام مي‌شوند.
تبصره – تعيين ميزان هزينه‌هاي موضوع اين ماده مطابق دستورالعملي است كه توسط وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح با هماهنگي وزارت كشور در مورد ناجا ابلاغ مي‌شود.
ماده 8 – بيماران صعب العلاج نيروهاي مسلح كه براي معالجه به خارج از كشور اعزام مي‌گردند، پس از رسيدن به محل بلافاصله بايد خود را به وابستگان نظامي يا نمايندگان سياسي معرفي نمايند و نمايندگان سياسي و وابستگان نظامي موظفند نسبت به بستري نمودن و معالجه آنان اقدام نمايند.
ماده 9- پرسنلي كه در اثر سوانح خدمتي دچار نقص عضو مذكور در ماده (5) شوند، در صورت بستري شدن در بيمارستان به نسبت درصد نقص عضو، حداكثر تا سقف دو ماه حقوق و مزاياي شغل و فوق العاده خاص از صندوق بيمه به آنان پرداخت خواهد شد. افراد و درجه داران وظيفه و بسيجيان ويژه به ميزان حقوق افراد و درجه داران هم درجه خود استفاده خواهند نمود.
ماده 10- در موارد زير به پرسنل و وراث قانوني آنان غرامت حوادث پرداخت نخواهد شد:
الف – ارتكاب بيمه شده به جرايم و يا مشاركت در آن كه موجب نقص عضو و يا از كارافتادگي وي شود.
ب – هر گونه صدمه بدني منجر به نقص عضو و يا از كارافتادگي كه به تشخيص كار گروههاي (كميته‌هاي) مربوط در قوانين ارتش، سپاه و نيروي انتظامي، بيمه شده به طور عمدي مباشر يا مسبب آن باشد.
پ – استعمال يا مصرف هر گونه مواد مخدر يا مسكرات بدون تجويز پزشك كه منجر به نقص عضو و يا از كارافتادگي گردد.
ماده 11- صندوقهاي بيمه نيروهاي مسلح مي‌توانند در مورد پرسنل، خانواده و افراد تحت تكفل آنان كه شاغل در سازمانهاي مشمول قانون مي‌باشند، بنا به ضرورت انواع بيمه‌هاي متداول را در قبال دريافت حق بيمه مربوط در صورت تمايل پرسنل برقرار نمايند.
ماده 12- صندوقهاي بيمه مي‌توانند براي وصول به هدفهاي خود با اطمينان از اجراي تعهدات مندرج در اين آيين‌نامه به منظور تقويت بنيه مالي صندوق بيمه، حداكثر (50%) حق بيمه دريافتي را حسب مورد با موافقت وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح يا وزير كشور در شركتها و سازمانهايي كه در امور توليدي، بازرگاني و خدماتي فعاليت دارند، سرمايه گذاري و مشاركت نمايند.